हिंदुस्तानातील मराठे आणि त्यांनी स्थापन केलेले मराठा साम्राज्य याचा शोध भाग २३

!! राजेलखुजीराव जाधवराव !!

सिंद्खेडकर राजेजाधवराव यांचे घराणे हे मुळ देवगिरीच्या यादव वंशाचीच १शाखा आहे.देवगिरीचे सार्वभौम राज्य नष्ट झाल्यानंतर शंकरदेव ह्यांचे पुत्रगोविंददेव जाधव नंतर लखुजीराव यांनी जाधव घराण्याला उर्जितावस्था मिळूनदिली. त्यांचे नाव लक्ष्मन्देव/लक्ष्मनसिंह असे होते,परंतु ते लखुजीजाधवराव याच नावाने प्रसिद्ध आहेत.
!! राजेलखुजीराव कुलव्रुत्तांत !!
जन्म:- यांचा जन्माची नोंद इतिहासाला माहिती नाही,परंतु मृत्यू समयी (25 july 1629) त्यांचे वय 80 वर्ष होते, त्यांचा जन्म सन १५५० साली झाला हेग्राह्य समजणे उचित होईल.
राजेलखुजीराव व त्यांचे दोन पुञ व एक नातुयांचा खुन निजामाने विश्वासघाताने बोलावुन देवगिरीवर भर दरबारात 25 जुलै 1629 रोजी केला.हमीद खान वजिराच्या सल्ल्यावरुन निजामशहाने राजेलखुजीरावयाना कैद करण्याचे ठरविले व त्याने राजेलखुजीराव याना भेटीस येण्याविषयीबोलावणे पाठविले.निजामाच्या मायावीपणाने राजेलखुजीराव त्यांच्या घरच्यामंडळीसह दौलताबादेस गेले व शहराबाहेर तळ ठोकुन राहिले आणी त्यांचे बंधुराजेभुतजी /जगदेवराव कोतुळुकच्या तळ्यावर उतरले.ठरलेल्या दिवसी म्हणजे 25 जुलै 1629 रोजी राजेलखुजीराव स्वत: व त्यांचे दोन पुञ राजेअचलोजी वराजेराघोजीराव आणी एक नातु राजेयशवंतराव (SON OF RAJEDATTAJIRAO) आणी काहीआप्तस्वकियाबरोबर किल्ल्यावर गेले.राजदरबाराच्या बाहेर राजेलखुजीराव यानाअसे समजावण्यात आले कि,"हुजुर स्वारीस तुमचे भय वाटते.तुम्ही पहार्यावरहत्यारे ठेऊन आत गेल्याखेरीज हुजुर तुमची भेट घेणार नाहीत." राजेलखुजीरावयांच्या मनात काहिच संशय किँवा पाप नसल्यामुळे त्यानी आपली तलवार सोडुनठेवली व इतरानी देखिल तसेच केले.सर्वजण निःशस्ञ आत गेल्यावर निजामाची भेटझाली.निजाम क्षणभर बोलुन दरबारातुन निघुन गेला.तोच त्या दिवाणखान्यातमारेकरी घुसले व राजेलखुजीराव याना कैद करु लागले.80 वर्ष वय असणारेराजेलखुजीराव मराठा क्षञिय बाण्याने कैदेपेक्षा म्रुत्यु बरा असे मानुन तेआत्मसंरक्षणास सज्ज झाले.मारेकरी सशस्ञ होते.त्यानी क्रुरपणे तलवारीचालवल्या.राजेलखुजीराव व त्यांच्यासोबत असणारे आप्तवर्ग यांच्या कमरेस फक्तकट्यारी होत्या.त्या कट्यारीच्याच जोरावर त्यानी मारेकर्यावर हल्ला चढवुनमारता मारता गतप्राण झाले.यात राजेलखुजीराव व त्यांचे दोन पुञ राजेअचलोजी वराजेराघोजी आणी एक नातु राजेयशवंतराव व दुसरे आप्तीष्ट विश्वासघातानेमारले गेले.ही बातमी त्यांचे बंधु राजेजगदेवराव ,त्यांचे 3रे पुञराजेबहादुरजी आणी त्यांचे नातु याना कळताच ते तात्काळ स्वार होऊनसिँदखेडराजास निघुन गेले.
लष्करात राजेलखुजीराव यांच्या पत्नी म्हाळसाईराणीसाहेब एकट्याच होत्या.ही भयंकर बातमी समजली तरी धीर सोडुन आक्रोश करीतन बसता त्यानी लोकोत्तर धैर्य दाखवुन शञुच्या देखत राजेलखुजीराव व त्यांचे 2पुञ व एक नातु यांचे प्रेते राजेजगदेवराव यांच्या मदतीने घेऊनसिँदखेडराजास लष्करासह परत आल्या.ऐँशी वर्षाचे व्रुद्धवीर राजेलखुजीरावजाधवराव लढता लढता धारातिर्थी पतन पावले परंतु यवनाच्या हाती जिवंतपणेसापडले नाहीत.सिँदखेडराजा येथे विधिवत अंत्यसंस्कार केला.त्यांचे बंधुराजेभुतजी /जगदेवराव यानी इ स 1630 मध्ये त्यांची समाधी बांधकाम सुरु केले वराजेजगदेवराव यांच्या पश्चात म्हणजे इ स 1640 मध्ये या समाधीचे बांधकामपुर्ण झाले . आज 25 जुलै राजेलखुजीराव व त्यांचे 2 पुञ राजेअचलोजी वराजेराघोजीराव आणी एक नातु राजेयशवंतराव यांचा 384 वा स्म्रुतीदिनत्यानिमित्त मानाचा ञिवार मुजरा व विनम्र अभिवादन.
संदर्भ :-
1)वर्हाडाचा इतिहास-या मा काळे पेज 323
2) GRANT D.H.M.P. page 79,
3) पातशहा नामा..